1r Besitzvermerk; s. o. - 1v Inhaltsverzeichnis und Notiz des Schreibers (Druck: SEEBASS a.a.O., S. 250f. 248). - 2r Inhaltsangabe, 17.(?) Jh: Regulae diversae sanctorum et antiquorum patrum. 2r-34v BASILIUS : REGULA, versio Rufini. (2r-5v) Kapitelverzeichnis. (5v) ›Incipit prefacio Rufini ...‹ (5v) ›Incipit doctrina sancti Basilii episcopi Cappadocie ad monachos‹ GEERARD CPG Nr. 2876. PL 103, 485-554; Prolog des Rufinus (DEKKERS CPL Nr. 198d) auch CCSL 20, 241. 35r-39v 1(35r-37r) ›Incipiunt capitula regule monachorum ..., id est Seraphionis, Macharii, Pafnupcii et alterius Macharii abbatum et aliorum XXXIIII‹ (37r) ... eritis irreprehensibiles in populo dei. Explicit regula patrum abbatum triginta octo. Cap. 15-16 fehlen. - 2(37rv) ›Incipiunt capitula regule a sanctis patribus prolate‹ Regula secunda patrum. - 3(37v-38v) ›Incipiunt capitula regule a sanctis patribus prolate‹ Regula tertia patrum. - 4(38v-39v) ›Incipit regula sancti Macharii ...‹ GEERARD CPG Nr. 2403. DEKKERS CPL Nr. 1859. 1859a. 1859b. 1842. Druck: Les règles des saints pères, ed. A. DE VOGÜÉ, Bd. 1-2 (Sources Chrétiennes, 297-298), Paris 1982 S. 180-202. 274-282. 532-542 (diese Hs benutzt). 372-388; auch PL 103, 435-452. 39v-68r 1(39v-44r) ›Incipit vita sancti Pacomii hominis dei a Hieronimo edita‹ BHL 6412: Vita Pachomii iunioris. PL 73, 429-438; Hs am Schluß umfangreicher (wie BHL Suppl. 6412a). 2(44r-52r) Pachomius: Regula, versio Hieronymi. (44r) ›Incipit prefacio Hieronimi ...‹ (44v) ›Precepta patris nostri Pacomii hominis dei ...‹ GEERARD CPG Nr. 2353. LAMBERT Nr. 266 (diese Hs genannt). Druck: Pachomiana Latina, ed. A. BOON, Löwen 1932 S. 3-74; auch PL 23, 65-90. Praecepta 143-144 (ed. BOON, S. 51 f) fehlen hier und folgen 87v-88r; s. u. 3(52r-57v) Pachomius: Epistolae XI; (57v-58r) Theodorus Tabennensis: Epistola ad omnia monasteria; versio Hieronymi. GEERARD CPG Nr. 2355. 2375. Druck a.a.O., S. 77-106; auch PL 23, 91-106. 4(58r-68r) ›Incipit doctrina atque tractatus patris nostri Orsiesii‹ Versio Hieronymi. GEERARD CPG Nr. 2367, Druck a.a.O., S. 109-147; auch PL 103, 453-476. 68r-125r 1(68rv) Consensoria monachorum (Ps.-Augustinus). DEKKERS CPL Nr. 1872. Druck: L. VERHEIJEN, La Règle de saint Augustin, Bd. 2, Paris 1967 S. 7-9; auch PL 66, 993-996. 2(69r-72v) Regula Pauli et Stephani. DEKKERS CPL Nr. 1850. Druck: J. E. M. VILANOVA, Regula Pauli et Stephani, Montserrat 1959 S. 105-125 (über diese Hs: S. 25. 49); auch PL 66, 949-958. 3(72v-79v) Regula monachorum Columbani + Regula coenobialis, recensio prolixior. (72v) ›Incipit regula cenobialis sancti Columbani ...‹ (Teil 1:) Primo omnium ... (Teil 2:) (76r) ›Incipit penitencialis eiusdem‹ Diversitas culparum ... Im Kapitelverzeichnis (72v) erscheint Teil 2 als cap. 10 der Regula: De diversitate culparum, decimum, DEKKERS CPL Nr. 1108+1109. Druck: Sancti COLUMBANI Opera, ed. G. S. M. WALKER, Dublin 1957 S. 122-140. 144-168 (das Kapitel De perfectione mon. [S. 140-142] fehlt); auch PL 80, 209-224; mit den Varianten dieser Hs: O. SEEBASS, Zeitschrift für Kirchengeschichte 15 (1895) 366-386, 17 (1897) 215-234. 4(80r-87v) Isidoras Hispalensis: Regula monachorum. DEKKERS CPL Nr. 1868. Druck: San LEANDRO, San ISIDORO, San FRUCTUOSO, Reglas monásticas ..., ed. J. CAMPOS RUIZ, Madrid 1971 S. 90-125; in der Hs abweichende Fassung wie PL 103, 555-572. - Anhang: (87v-88r) ›Sentencia de regulis devotarum‹ Nemo ad eas ... (88r) ›Consilium Spalense capitulo XLIIII, era quadragesimo(!)‹ Undecima actione ... PL 88, 1071f (Sent. de reg. dev. = Pachomius, Praecepta 143-144; s. 44r). 5(88r-93r) Fructuosus Bracarensis: Regula monachorum (Complutensis). Cap. 24-25 fehlen. DEKKERS CPL Nr. 1869. Druck: ed. CAMPOS RUIZ (s. o.), S. 137-162; in der Hs abweichende Fassung wie PL 87, 1099-1110. 6(93r-101v) Ferreolus Uceticensis: Regula ad monachos, DEKKERS CPL Nr. 1849. Druck: V. DESPREZ, Revue Mabillon 60 (1982) 124-148 (diese Hs S. 118 u. 121 erwähnt); auch PL 66, 959-976. 7(101v-106r) Aurelianus Arelatensis: Regula ad monachos. (106???) Anhang (de monasterio Arelatensi; oratio pro defunctis). DEKKERS CPL Nr. 1844. PL 68, 385-396; Anhang: 395-398. Teildruck (ohne Kapitelverzeichnis, Ordines, Anhang): A. SCHMIDT, Studia monastica 17 (1975) 239-256. 8(106r-115v) Ps.-Fructuosus Bracarensis: Regula communis + Pactum. DEKKERS CPL Nr. 1870+1871. Druck: ed. CAMPOS RUIZ (s. o.), S. 172-211; auch PL 87, 1109-1130. 9(115v-120r) Regula monasterii Tarnantensis. DEKKERS CPL Nr. 1851. Druck: F. VILLEGAS, Revue Bénédictine 84 (1974) 14-46 (diese Hs S. 9 erwähnt); auch PL 66, 977-986. 10(120r-122v) Regula orientalis. DEKKERS CPL Nr. 1840. Druck: ed. DE VOGÜÉ (s. o.), Bd. 2, S. 462-494 (diese Hs benutzt); auch PL 103, 477-484. Verfasser ist nicht Vigilius diaconus; vgl. A. DE VOGÜÉ, Revue Bénédictine 89 (1979) 218. 11(122v-125r) Regula cuiusdam patris ad monachos. DEKKERS CPL Nr. 1862. Druck: F. VILLEGAS, Revue d'histoire de la spiritualité 49 (1973) 10-35 (diese Hs S. 4 erwähnt); auch PL 66, 987-994. 125r-176r REGULA MAGISTRI (125r) ›Incipiunt capitula regule magistri‹ (176r) Explicit regula sanctorum patrum. DEKKERS CPL Nr. 1858. Druck: La Règle du Maître, ed. A. DE VOGÜÉ, Bd. 1-2 (Sources Chrétiennes, 105-106), Paris 1964 (diese Hs benutzt; vgl. Bd. 1, S. 125f); auch PL 88, 943-1052. 176r-211r 1(176r-185r) Caesarius Arelatensis: Statuta sanctarum virginum. ›Incipit prologus (176v) regule sancti Cesarii episcopi ad virgines‹ Sanctis ... (176v-177r) Kapitelverzeichnis. (177r) ›Incipiunt statuta ...‹ Et quia multa ... Anhang: (184rv) Paulinus dilectissimo fratri Cesario Hormisda ... Epistola Hormisdae; JAFFÉ-KALTENBRUNNER Nr. 864. (184v-185r) ›Incipiunt oraciones supra defuncte corpus ...‹ Pio recordacionis affectu ... DEKKERS CPL Nr. 1009. Druck: Opera omnia, ed. G. MORIN, Bd. 2, Maredsous 1942 S. 101-124 (andere Kapiteleinteilung), Anhang: S. 125-128; Regula auch PL 67, 1105-1120 (am Schluß gekürzt); Anhang auch PL 67, 1285 f + PLS V, 402 f. 2(185r-189r) Aurelianus Arelatensis: Regula ad virgines. Anhang: (188v-189r) Johannes Arelatensis, Epistola ad virgines. DEKKERS CPL Nr. 1845+1848. PL 68, 399-406; Anhang: PL 72, 859f. 3(189r-200v) Donatus Vesontionensis: Regula ad virgines. (200v) Explicit regula a Donato collecta ad Gauthstrude. DEKKERS CPL Nr. 1860. Druck: A. DE VOGÜÉ, Benedictina 25 (1978) 237-313 (diese Hs S. 219 erwähnt); auch PL 87, 273-298. 4(200v-209r) Regula cuiusdam (Waldeberti Luxoviensis?) ad virgines. (209r) ... sint nutriende, multis didi Der Text bricht unvollendet ab. Am Rand: Huius regule finis deficit propter perdita de exemplari folia. In quibus eciam alterius cuiusdam regule principium iniciabatur, cuius extrema pars hic (sc. 210r-211r) in papiro scripta continetur. DEKKERS CPL Nr. 1863. PL 88, 1053-1070; in der Hs mit Kapitelverzeichnis. - 209v leer. 5(210r-211r) Abrupter Textbeginn: decim dies ... Ps.-Columbanus, Regula monialium; vgl. DEKKERS CPL S. 245. Druck: PLS IV, 1603-1606 (nach dieser Hs). - 211v leer. - 212r: Scriptus est iste liber in domo canonicorum regularium Gaedsdonck prope Goch per fratrem Arnoldum Losen de Dinslaken confratrem et concanonicum regularem inibi professum, atque completus anno a nativitate domini MCCCCLXVII° in mense ianuario. - 212v leer. |
Pergament - 31,5 x 22,5 - Gaesdonck - 1465-1467 Bl 210-211 Papier - Quaternionen, außer Bl 26-34. 203-212; Lagensignaturen (2 Reihen: Bl 2-34. 35-212) - Schriftraum 22,5 x 15-15,5 - 2 Spalten - 40 Zeilen, 210r-211r: 42-45 - schlingenlose Bastarda von 1 Hand; an den Rändern zahlreiche Varianten und Hinweise auf die Vorlage (z.B. 36v: aliud exemplar ..., 49v: In exemplari...) - rubriziert, außer 210r-211r; §§ auch blau - rote und blaue Lombarden, einige verziert - 6r 10zeilige, mehrfarbige Akanthusinitiale in Deckfarbenmalerei auf Goldgrund mit Randstab, am unteren Blattrand Rankenbordüre mit verschiedenfarbigen Blüten (Stab und Blüten mit Gold); zahlreiche mehrfarbige Initialen, mit Blattwerk und Blüten gefüllt, mit Fleuronnée besetzt, mit Fadenranken am Rand, darunter (35r) eine hervorragende (9zeilig, Fadenrankenausläufer bilden am unteren Blattrand eine Bordüre); vgl. Abb. 11 - Lederband des 15. Jhs aus der Werkstatt des Klosters Gaesdonck mit Einzelstempeln (SCHUNKE, Schwenke-Sammlung, Lilie 47), vor dem 03.03.2009 Rücken und Ränder restauriert, jetzt: neuer Rücken; auf den Deckeln je 3 von 5 Buckeln erhalten; vor dem 03.03.2009 2 Schließen entfernt, jetzt: 2 neue Schließen; vorn Sonderdruck (Zeitschrift für Kirchengeschichte 15 [1895] 244-264) eingeklebt. Geschrieben von Arnoldus Losen aus Dinslaken († 1500; vgl. R. SCHOLTEN, Gaesdonck, Münster 1906 S. 121) im Chorherrenkloster Gaesdonck bei Goch, vollendet Jan. 1467 (212r), Schriftprobe: Abb. 11; Datierungen auf den letzten Seiten vieler Lagen (hinter den Reklamanten, nur noch teilweise lesbar) z.B. (66v) Dam = 11. Dez. 1465, (122v) in professio (lies: profesto) Gordiani = 9. Mai 1466, (130v) Pen = 25. Mai 1466, (178v) Ka = 14. Okt. 1466; 1v Notiz des Schreibers über seine Vorlage (... ad codicem veteranum monasterii sancti Maximini Treverensis; jetzt: SB München, Clm 28118) und die Methoden seiner Abschrift (... plura secundum modernum loquendi modum e regione quasi sub dubio posuimus, ne lector scriptorem nostrum negligentem et emendatores dormitantes calumpnietur. Sicubi vero aliter quam exemplar continebat, scriptum fuerit, quomodo idem habuerat, „e litera supraposita in mergine(!) econtra annotatur. Item in regula sancti Basilii multa sunt emendata et dampnata secundum diversa exemplaria, que nobis quo ad illam tantum presto erant) - Zugehörigkeit zur Gaesdoncker Bibliothek ist zweifelhaft - 1r getilgter Besitzvermerk des Chorherrenklosters Herrenleichnam zu Köln, 17.(?) Jh: <...> ordinis canonicorum regularium <...> - Um 1643 (vgl. PL 21, 120) hat der Nuntius Fabio Chigi (später Alexander VII) von dieser Hs in Köln eine Abschrift herstellen lassen; diese wurde Grundlage der Edition von Lucas Holstenius (s. u.). Über diese Hs: B. HAEFTENUS, S. Benedictus illustratus sive Disquisitionum monasticarum libri XII, Bd. 1, Antwerpen 1644, 2. Pag., S. 8. - Codex regularum ... collectus olim a S. Benedicto Anianensi, ed. L. HOLSTENIUS, Rom 1661, Dissert. prooem., cap. IV. - O. SEEBASS, Zeitschrift für Kirchengeschichte 15 (1895) 244-257. - H. PLENKERS, Untersuchungen zur Überlieferungsgeschichte der ältesten lat. Mönchsregeln, München 1906 S. 4. 11 f. - LÖFFLER, Kölnische Bibliotheksgeschichte S. 23. - Pachomiana Latina, ed. A. BOON, Löwen 1932 S. XIX. - J. NEUFVILLE, Revue Bénédictine 76 (1966) 338f. - A. DE VOGÜÉ, Les règles monastiques anciennes (400-700), Turnhout 1985 S. 44. |